Rotterdam-Schiebroek

Rotterdam-Schiebroek.

Vaak hoor je hier

op een zomerdag

een klein vliegtuigje

dat net is opgestegen

een monotoon geluid

dat hoog in de lucht

soms lijkt te aarzelen

als een vlieg

in de hoek van de kamer

en de muren van de huizen

zijn hier met klimop begroeid

in werkelijkheid wel veel minder

dan in mijn herinnering

soms bij stormwind

proef je de zoute zeelucht

en de rook van de fabrieken

bij de havens

in de regen op je gezicht

dit ken ik

hier ben ik geboren

hier heb ik geleefd

wie getuige is geweest

van een geboorte

zal altijd herkennen

wie hier terugkeert

ook na vele jaren

dit is de stad

met de stille straten

waar achter gesloten ramen

een ingetogen feest

wordt gevierd.

                                         (Rotterdam-Schiebroek).        (2015).

Rotterdam Schiebroek op een zondagmorgen

Rotterdam Schiebroek

op een zondagmorgen

vredig als een slapend leger.

   (Rotterdam Schiebroek op een zondagmorgen).        (2019).

Jaknikkers in Rotterdam Schiebroek

Eerst zag ik alleen maar ijzeren beesten

en stalen dieren

in een onherbergzaam landschap

hoogbenig en hologig

maar verder onzichtbaar

de macht der gewoonte

pas toen ik hoorde

dat ze moesten verdwijnen

zag ik de harmonische bewegingen

waarmee ze hun dans uitvoeren     

een doorlopende voorstelling van The Lion King

zo dichtbij huis

in Rotterdam-Schiebroek .

                             (Jaknikkers in Rotterdam-Schiebroek).          (2013).

Heimwee naar wat nooit is geweest

In dit deel van Rotterdam

verandert niet zoveel

het is een gezicht

dat maar niet ouder wordt

pas als je een paar foto's 

naast elkaar zou legen

dan zie je dat de jaren tellen

Rotterdam Schiebroek

zondagmiddag

kwart voor drie.

                 (Heimwee naar wat nooit is geweest).       (2019).

Archipel.

Een archipel

ligt verborgen in de grote stad

een klein eilandenrijk

door de mensenhand geschapen

dit land is door turfstekers

in voorbije eeuwen vormgegeven

en als er al een vooropgezet plan was

dan was het de zoektocht naar wat warmte

voor de winter

een afweer tegen de kou die altijd zal komen

steeds dieper werd naar turf gezocht

en dat maakte van het veen

een waterrijk gebied

verborgen land

dat later weer met veel moeite  

op het water heroverd moest worden

maar soms blijft nog iets achter

dat niet meer aangetast kan worden

soms wordt de diepere bedoeling

pas na vele jaren zichtbaar

een klein eilandenrijk

dat een vluchtplaats is voor mensen

en de grote stad

die altijd op een gepaste afstand blijft.

                    (Archipel).        (Kleine eilandjes in Bergse Achterplas in Rotterdam).    (2019).

Meijersplein

Wanneer ik op een regenachtige dag

op station Meijersplein sta te wachten

of wanneer ik met mijn Cortina Mozzo Pro fiets

met 11 versnellingen en beltdrive

door het Bergse Bos

naar Hillegersberg en Schiebroek fiets

dan denk ik weleens

dat iemand zou kunnen zeggen

dat ik zo steeds meer

op Bob den Uijl ga lijken

de Rotterdamse schrijver

die met zijn racefiets door de stad reed

en lange tochten maakte

en dan vaak op regenachtige stationnetjes uitkwam

dat geeft verder niet

ik voel me in goed gezelschap.

                              (Station Meijersplein).            (2019).

Eddy Treijtel

Rotterdam-Schiebroek

heeft nog steeds

zijn onopvallend

bijna dorps karakter

behouden

en lang dacht ik

dat daarbij hoorde 

dat hier ook geen bekende

of beroemde Nederlanders

zijn geboren 

dat past niet bij Rotterdam Schiebroek

tot ik er toevallig achter kwam

dat Eddy Treijtel  

de voormalig keeper

in Rotterdam-Schiebroek is geboren

de natuurlijke voetbalweg

was hier in die jaren

van Schiebroek naar Xerxes

en ook Eddy Treijtel

is al jong naar Xerxes gegaan

en een latere loopbaan

die langer

en indrukwekkender is

dan je op het eerste gezicht

misschien wel zou denken  

om de een of andere reden

past dat wel

bij Rotterdam-Schiebroek.

            (Eddy Treijtel).     (2019).

Lunapark in Schiebroek.

Dromen bestaan echt

en komen voor op plaatsen

waar niemand ze verwacht

zo was er in Schiebroek

een voetbalstadion

voor maar liefst 32000 toeschouwers

dat was toen

het grootste stadion

van Nederland

na het Olympisch stadion

in Amsterdam

daar troonde

in de crisisjaren

een Perzisch koningszoon

Xerxes genaamd

ook was er een Lunapark

compleet met achtbaan

dat zou je daar niet verwachten

daar op die plek

achter het station Wilgenplas

Coney Island Baby,

niet alleen in New York City

maar ook in tuinstad Schiebroek

Disneyland

avant la lettre

en dan nog wel zo dicht bij huis  

maar dromen komen

en dromen gaan

in 1940 was het allemaal voorbij

en nu weet niemand meer

van het Lunapark in Schiebroek

en van het grote voetbalstadion

en als niemand het meer weet

dan is het pas echt voorgoed voorbij.

                       (Lunapark in Schiebroek).          (2020).

Groothandelsgebouw

Met het Groothandelsgebouw

is de wederopbouw begonnen

imponerend en groot van buiten

zo zou de stad er in de toekomst

gaan uitzien

met een binnenplaats

die voor voorbijgangers

niet zichtbaar is

een open hart

achter steen verborgen

grijs en sober

trouw aan zijn eigen afkomst

Rotterdam is

inderdaad de stad geworden

met steeds hogere gebouwen

maar toch is Rotterdam

ook nog de stad gebleven

die je ziet vanaf het dak

van het Groothandelsgebouw

en in de verte Rotterdam-Schiebroek.

                        (Groothandelsgebouw).             (2020). 

Hooimeijer beschuit

Als ik als kind met de bus

van Schiebroek naar de stad ging

dan was het eerste dat ik zag

als ik uitstapte bij het eindpunt

de neon reclame van Hooijmeijer beschuit

op het Groothandelsgebouw

het was in mijn beleving

de eerste confrontatie met een wereldmerk

zoals Sunrise limonade ook een wereldmerk was

en Coca Cola maar een onbetekenend merk

limonade met een vreemde kleur

in vreemde flessen

er moet een moment zijn geweest

dat het me opviel

dat de reclame voor Hooimeijers beschuit

was verdwenen van het dak

van het Groothandelsgebouw

al weet ik niet meer wanneer dat moet zijn geweest

het merk Sunrise was toen ook al lang

uit het straatbeeld verdwenen.

                           (Hooijmeijers beschuit).              (2020).

Sunrise

Deze foto van de stad

moet al jaren geleden zijn genomen

de oude straatstenen liggen er nog

en ik zie vrachtauto’s

waarvan ik het merk niet meer ken

en namen van bedrijven

die al lang niet meer bestaan

het lijkt wel alsof er in de stad

toen meer ruimte bestond

dan we ooit nog zullen meemaken  

meer stilte

dan er ooit nog zal terugkeren

en meer zekerheid

dan we ooit nog zullen bereiken

en de naam

Sunrise

een naam 

groter dan de onbekende voorstad 

groter dan een onbekend verleden

een eenvoudige mededeling

op een vrachtauto

meer was het niet

het limonademerk van deze stad

van deze tijd

Sunrise

de tijdgenoten keken er niet van op

toen de vrachtwagen

met lege limonadeflessen

de hoek om reed

oude foto van de stad

nu hebben toekomst en verleden

geen betekenis meer 

alles is volbracht

de beweging

is tot stilstand gekomen

er is een leeftijd

een dag of een jaar

vastgelegd in een beeld

dat door het toeval is bepaald

dat het leven

tot dat moment

samenvat in een

voor iedereen begrijpelijke taal

dat beeld

zal de grond worden

voor ons verder leven

de toekomst wordt voortaan

door dit beeld bepaald

ook al zullen we het pas

later herkennen

de betovering

van een verdwenen wereld

die onbewegelijk

op een willekeurig moment

is stilgezet

maar soms komt in een oude foto

ook een ander beeld

naar voren

dan is er een beeld

waarin mensen ons aankijken

dan wordt in stilte

onhoorbaar veel gezegd

dan wordt gezocht

naar wat onvoltooid is gebleven

naar wat voorgoed is verdwenen

en verloren is gegaan  

en dan is nog een reden

waarom de uitdrukking

van een onbekende

op een oude foto

ons niet meer los laat

waarom een onbekende

ons altijd aankijkt

mensen leven voor zichzelf

naar binnen gekeerd

noodgedwongen wordt

achter muren geleefd

maar wat we ons later

herinneren

dat zijn die kleine stappen

naar voren toe

wanneer de onzichtbare grens

voor een keer wordt overschreden.

                                    (Sunrise).         (2015). 

Narcissen in Rotterdam-Schiebroek

Iemand heeft bedacht

dat de rand van de stad

kleurrijk zal zijn

iemand heeft dit bedacht

tulpen en narcissen komen niet

als vanzelf in gelijke groepen

langs de rand van de weg op

dit is het handschrift

van een betrokken bewoner

van deze stille stad

met de stille straten

of anders is het de korte opleving

van een ambtenaar

ergens in een hoog gebouw

in de binnenstad

dit zijn the words of Wordsworth

die ik hoor op de Lindesingel

in Rotterdam-Schiebroek

I wandered lonely as a cloud

When all at once I saw a crowd

A host of golden daffodils

                   (Narcissen in Rotterdam-Schiebroek).          (2021).

De spelbrekers.

Toen ik als jongen op een ochtend

naar de lagere school aan de Molenvijver liep

stonden bij een huis aan de Kastanjesingel

een aantal mensen

die daar duidelijk om een bepaalde reden

aanwezig waren

en er werd al direct door andere kinderen gezegd

dat daar de Spelbrekers woonden

die gisteren op televisie waren

met dat liedje over kleine kokette Katinka

wij hadden thuis nog geen televisie

dus ik had het niet gezien

en de titel begreep ik ook niet goed

iets over kleine kroketten

de naam de Spelbrekers werd een begrip

in Nederland

en dan denk je niet meer

aan de toch wel wat bijzondere naam

voor een zangduo

later werd me duidelijk

dat de oorsprong van deze naam

in de oorlog moet worden gezocht

zoals zoveel jongens uit Rotterdam

werden ook deze jongens

naar Duitsland weggevoerd

om daar te werk gesteld te worden

en zoals ook veel andere jongens

keerden ze na een verlof in Nederland

niet naar Duitsland terug

zo zou de naam de Spelbrekers zijn ontstaan

er blijkt in Rotterdam

als je wat dieper gaat graven

veel met deze wegvoering van jongens en mannen

naar Duitsland samen te hangen

meer dan je op het eerste gezicht zou denken

het heeft in het collectief geheugen

van de Tweede Wereldoorlog

niet de meest prominente plaats

natuurlijk minder dan het bombardement

het is misschien ook wat verdrongen

maar het komt toch steeds weer terug

soms op een moment

dat je het niet verwacht.

                         (De Spelbrekers).               (2021).

Zwanenmeer

Een uitvoering van het Zwanenmeer

in Rotterdam-Schiebroek.

               (Het Zwanenmeer).       (2021).

Kerstfeest in Rotterdam-Schiebroek.

Wie spreekt er

van de kale jaren vijftig

en wie spreekt er van

de donkere dagen voor Kerst

Rotterdam-Schiebroek

is even de Lichtstad

van de lage landen geweest

en had een mooie toekomst

voor zich

wie zegt er dat alles mogelijk is

en wie zegt er

dat we alles kunnen bereiken

er was een plan gemaakt

en de kosten waren berekend

en we zouden samen

even naar de sterren te reiken

zomaar in de winternacht

is de hemel open gegaan

en even is het licht geweest

al was het maar een keer

en we kunnen nu met recht zeggen

we hebben een mooi verleden

achter ons

een groot verleden

een verlicht verleden.

                   (Kerst in Rotterdam Schiebroek).            (2021).

Ballingschap in eigen land

Pas nu ik je hier zie liggen

klaar voor de laatste stap

pas nu begrijp ik

dat onze verwantschap

meer is geweest

dan alleen het delen

van dezelfde geboortegrond

meer dan alleen een zaak

van het verstand

een leven lang ben je

op afstand gebleven

maar altijd was je

een betrokken buitenstaander  

altijd was je een medebewoner

van deze stille stad

en nu toch zomaar gekapt

nu toch zomaar gerooid

op een doordeweekse dag

en dan denk ik

dat een oude lotsverbondenheid

ons hier samen heeft gebracht

hier in Rotterdam-Schiebroek

wij leefden allebei

een bescheiden leven

aan de rand van de grote stad

en we kenden allebei al jong

het leven in ballingschap

in eigen land. 

  (Ballingschap in eigen land).     (Rooien van bomen aan de Kastanjesingel).        (2022).

Wie in Schiebroek geboren is.

Wie geboren is in Schiebroek

die ziet zijn leven lang

in zijn paspoort staan

geboren te Rotterdam

zonder dat hij nu het gevoel heeft

dat hij in een grote stad is geboren

aan het eind van de straat

zag je de weilanden

en de stad

dat was ver weg

een busreis lang

er is nog een tijd geweest

dat er werd gesproken van tuinstad Schiebroek

of dat er geschreven werd Rotterdam-Schiebroek

maar die herinnering is nu wel vervaagd

eigenlijk hoor je er gewoon niet echt bij

je bent en blijft

een Rotterdammer op afstand

maar niemand die daar een bezwaar in ziet

je kunt het ook positief zien

wie in Schiebroek geboren is

die is voorgoed

bewoner

van twee werelden

een leven lang.

              (Wie in Schiebroek geboren is).             (2022).

Dromen

Aan de randen van de grote stad

waar de grootspraak is verdwenen

daar worden dromen nog op waarde geschat.

                (Rotterdam-Schiebroek; dromen).         (2022).