Neonreclame in de nacht

Boven alles uit vlamt, als op Belsazars feest,

het schuin geschreven Coca-Cola   

                           Joseph Brodsky

Neonreclame in de nacht

die ik misschien wel 

koud en leeg

zou moeten noemen

heeft toch het vermogen

om een betekenis

aan de nacht te geven

die we anders niet zouden zien  

we zijn gekomen

tot waar we zijn gekomen

in het licht van neon reclame

een reus

is uit zijn slaap ontwaakt

en heeft toen wij nog sliepen

met zachte handen

alle rechte lijnen krom gebogen

misschien is er geen andere troost

dan de troost die de confrontatie

met de sterfelijkheid is aangegaan

en misschien is er geen andere herinnering

dan de herinnering

die is veroverd

op een rauw en zwaar bestaan

maar speelsheid in een wereldstad

komt alleen maar  

van wie je het niet verwacht

de eeuwige strijd

tussen gevoel en verstand 

is in de nacht beslist

Neonreclame in de nacht

het recht

om allemaal dezelfde weg te gaan

en in de greep

van zoveel anderen

geen vragen te stellen

geen vragen te beantwoorden

maar om opgenomen te worden 

in een hechte groep

die nooit een echte vriendschap wordt

het recht

om vage beloften te geloven

en daar nooit 

rekenschap voor af te hoeven leggen

overal zijn hinderlagen

overal zijn nederlagen

maar wat zijn nederlagen nog

in deze koude stad

ook beschaving

is maar een heel dunne lijn

beschaving is het recht

om steeds weer

dezelfde fouten te maken

en daarna weer verder te trekken

het is gewoon een andere dag

het is gewoon een andere morgen

maar wat maakt het uit

hij was toch op weg gegaan

We komen uit de ochtendmist

en zullen in de schemer

van de nacht

weer geruisloos verdwijnen

de monoloog van continenten

die vroeger elkaar leken te raken

en nu langzaam uit elkaar zijn gedreven

zo langzaam ging dat

dat niemand het zich meer herinnert

hoe het vroeger eens moet zijn geweest

die lange aarzeling

aan de rand van de wereld

die lange aarzeling

die oceanen van nature zijn

de aanwezigheid van de mens

op plaatsen

waar de grote elementen spreken

is nooit vanzelfsprekend geweest 

je voelt altijd

een bepaalde verlegenheid

maar waar het land en het water

door een machtige hand

zijn gescheiden

daar zijn ook altijd schepen

die doelloos liggen te wachten

Daar is altijd roestig staal

dat schuurt

langs een verbrokkelde kade

daar is altijd

het geluid van staal op staal

dat ver draagt over water

we komen uit de ochtendmist

en zullen in de schemer

van de nacht

weer geruisloos verdwijnen

gekleurd door de ochtendzon

staat alles in het teken

van een taal

die de weerstand weg zal nemen

eens zullen we begrijpen

dat mensen leven en lijden

en worden vergeten

zwijgen

is de afstand tussen mensen

en waarheid spreken

dat is schuldig zijn

alsof de weerstand

die een mens moet overwinnen

altijd hetzelfde is gebleven      

en het wantrouwen tegen hem

altijd is blijven bestaan

wat er ook gebeurt

wat hij ook gewonnen heeft

aan geloofwaardigheid

in de loop der jaren

Het is dezelfde weerstand

die opkomt

wanneer een verklaring

voor het lijden wordt gezocht

en dan zal blijken  

dat er geen verklaring is

geen rechtvaardiging

hij voelt het

maar het is de pijn

van iemand anders

hij ziet het

maar het is iemand

die hij lang geleden

heeft gekend

en die een weg is gegaan

die lijkt op de zijne 

hij kijkt ernaar

met de blik

van iemand

die nergens thuis hoort

dan alleen hier in de nacht

van de stad

hij hoort de rivier

de donkere onderstroom van de stad

die altijd dezelfde is

en toch steeds weer anders

zonder dat je het wist

is er lang geleden

een beweging in gang is zet

die niet meer lijkt te stoppen

Zonder dat je het wist

is er lang geleden over je beslist

een geheim wordt

altijd in stilte bewaard

alsof het zo waardevol is

dat het niet aan een mens

kan worden toevertrouwd

en dat het wantrouwen tegen hem

altijd blijft bestaan

wat er ook gebeurt

we hebben ons voorgenomen  

om de wereld

aanvaardbaar te maken

door de werkelijkheid

een vorm te geven

die we kunnen begrijpen

leven tegen beter weten in

zo zou je het kunnen noemen

spreken

zonder een antwoord te verwachten

de zuivere vorm van de mens

kennen we alleen maar

als een silhouet in de verte

als een paar donkere lijnen

tegen een lichte achtergrond

meer niet

het is een andere dag

het is een andere morgen

we zijn gewoon op weg gegaan

Neonreclame in de nacht

de straten worden al stiller

want dichter bij de waarheid

ben je niet meer omringd door mensen

loyaal zijn we

loyaal blijven we

onvermijdelijk als de zwaartekracht

alsof er altijd nog een terugkeer mogelijk is  

een terugkeer naar de plaats

waar geen dankbaarheid bestaat

alleen maar harde ondergrond

we zijn het meest loyaal

aan wat nooit heeft bestaan

we zijn loyaal

aan een onzichtbare grens

die lijkt te zeggen

dat als we hier nog verder zouden gaan

dat dan de betekenis verloren zou gaan

het zijn geen rechte lijnen

het zijn geen logische gedachten

het zijn bewegingen

die komen en gaan

eenvoudige bewegingen zijn het

die alleen maar laten zien

wat op een andere wijze

niet zichtbaar zou worden

neonreclame in de nacht 

loyaal zijn we

loyaal blijven we

tot het eind.

                        (Neonreclame in de nacht).       (2020).